ปรัชญา…อันว่า สุขาวดี ๑ (ปฐมเหตุ)
คนไปอินเดีย จะสุขก็สุขได้ทุกเรื่อง เรียกว่ามีอิสระจะเลือกสุขทุกข์ได้ตามใจ แต่ถ้าจะเป็นความทุกข์ ก็เห็นจะเรื่องเดียวแท้ ๆ ที่ใหญ่และใกล้ตัวที่สุด พอทุกข์ปรากฏ ขนลุกขนชันขึ้นมา คงเลือกที่เลือกทางไม่ได้ เป็นที่รู้กันโดยทั่วว่า ความทุกข์ที่เกิดจากการปวดหนักปวดเบา จะหาที่เข้าห้องน้ำเพื่อย้ายถ่ายเทออกไป ก็ยากยิ่งกว่าหาสวรรค์เสียอีก แม้แต่เราเองก็ยังต้องทนกลั้นเวทนามานักต่อนักแล้ว ยิ่งตอนที่ชายแดนมีรถติดมากยาวเหยียดเป็นกิโล ต้องนั่งเดือนร้อนทนทุกข์ เพราะหาที่ปลดทุกข์ไม่ได้นั่นเอง
ในบริเวณนั้น ๆ มากด้วยร้านรวง ผู้คนอลหม่าน จะหาป่าละเมาะพอเหมาะกำบัง ก็ยังยาก (ถ้าไม่เกิดกับตน ก็จะไม่เห็นความจำเป็น)
ด้วยเหตุนี้ จึงตัดสินใจหาที่ดินสร้างสุขา เพื่อปลดเปลื้องเวทนาทางธรรมชาติให้ท่านผู้แสวงบุญได้ใช้สอย ถ้าสร้างวัดสร้างวาคงมีผู้ร่วมอนุโมทนาหลากหลาย แต่นี่จะสร้างส้วมสุขาจะพึ่งใครได้ จึงต้องร้องขอเทวดาผู้มีหูตาทิพย์ ไปเชิญเศรษฐีใจบุญ นายทุนใจดี ผู้มีศรัทธามาช่วยกันลงขัน ทำบุญสร้างที่ปลดเปลื้องความทุกข์ให้พี่ญาติพี่น้องของเรา
วาทะธรรมร้อยวาทะธรรมะปิดทอง,พระธรรมโพธิวงศ์(วีรยุทฺโธ) หัวหน้าพระธรรมทูตสายประเทศอินเดีย-เนปาลภาพ,พิมพ์ : วัดไทยลุมพินี ประเทศเนปาล รายงาน : สำนักข่าววัดไทยลุมพินี ๙๗๙ ๑๔ กันยายน ๒๕๖๐
